Cheers to mental health
‘सगळं आहे घरात, पण सुख मात्र नाही’ असं म्हणत दुःखाला जवळ करणारी माणसं पहिली की आयुष्यात एक नकळत पोकळी तयार व्हायला लागते, असं म्हणणारी अनेक माणसं आजकाल समुपदेशन घेण्यासाठी सायकॉलॉजीस्ट मित्रांना भेटून जात आहेत. मानसशास्त्रीय समुपदेशक म्हणून डोक्याला ताप करून घ्यायचा की कुंपणावर बसून पाहत राहायचं हा यक्षप्रश्न नक्कीच आहे. आज, प्रत्येकाला स्वतःची जाणीव किंवा …
“आजकाल फक्त पाहत राहायचं आणि अप्रिय गोष्टींना सहन करण्या शिवाय पर्याय नाही” असं म्हणत साठीतील मॅडम समुपदेशन साठी आल्या होत्या. त्यांना शांत करता करता मनात अनेक विचार डोकावून गेले. सध्याच्या गतिमान आणि तीव्र स्पर्धेच्या काळात दैनंदिन जीवन जगताना ताणतणावांना, संघर्षाला तोंड देताना अनेकांची ‘मनःस्वास्थ्य’ शब्दाशी फारकत होताना दिसते. मनाप्रमाणे गोष्ट झाली नाही किंवा अपेक्षाभंग झाला …
एक तरुण व्यक्ती, आयुष्यात मला काहीच मिळालं नाही म्हणून नैराश्याच्या गर्तेत होरपळून जाऊन समुपदेशन घेण्यास मागील आठवड्यात येऊन गेला. त्याला एक प्रश्न विचारला की तूला खरंच काय हवं? हे उत्तर त्याचं स्पष्ट नव्हतं. नसेल तर जे हवं ते मिळणार कसं हा माझा त्याला प्रतिप्रश्न होता. अडचण ही आहे की आपल्यापैकी पुष्कळ जणांना स्वत:च्या आकांक्षांची फारशी …
घरगुती अत्याचाराबाबत समुपदेशन घेणाऱ्या व्यक्तींची संख्या वाढत आहे. घरगुती अत्याचार, ज्याला कौटुंबिक हिंसा किंवा कौटुंबिक शोषण असेही म्हटले जाते, हा आपल्या वागणुकीचा एक प्रकार आहे ज्याचा वापर कुटुंबातील सदस्याला दुखापत करण्यासाठी, दहशत निर्माण करण्यासाठी, नियंत्रण मिळविण्यासाठी केला जातो. अर्थात ज्याच्यावर अत्याचार होतो तो पुरुष किंवा स्त्री कुणीही असू शकते. त्याची व्याप्तीही वेगळी असते. अलीकडेच परिसरात …
आत्महत्येची कल्पना समजून घेणे अतिशय महत्त्वाचं आहे. जर तुम्हाला कधी जीवन संपवण्यासारखे वाटले असेल तर तुम्ही जगात एकटे नाही आहात. काही आरोग्यविषयक परिस्थिती, अनपेक्षित घटना, दीर्घकाळ त्रास होणे किंवा एखाद्या व्यक्तीला आत्महत्येची भावना येण्याची काही कारणे असू शकतात. तुम्हाला हवं तसे आयुष्य घडले नाही असे वाटणे किंवा अनुभवणे हाही प्रामुख्याने आत्मघातास कारणीभूत घटक असू शकतो. …
शाळेतील एका डॉक्टर मित्राने आत्महत्या केली आणि मग चर्चेला उधाण आले की असं का होतं. दररोज कुणी ना कुणीतरी शेजारी, गावात, शहरात आत्महत्या करतय. हसतमुख माणूस अचानक आत्महत्या करून जातो अशी अनेक उदाहरणे आहेत. एखाद्या मित्राला, कुटुंबातील सदस्याला किंवा सेलिब्रिटीला आत्महत्या करण्यास कशामुळे प्रवृत्त केले गेले याची कल्पना करणे कठीण असते. अनेकदा कोणतीही स्पष्ट चेतावणी …
जर नात्यांमधील संवाद नीट होत नसतील तर अनेक नाती संपुष्टात येऊ शकतात. समुपदेशन करताना, विविध प्रकारचे संवाद योग्य न झाल्यास ते कसे घातक ठरू शकतात याची प्रचिती येते. निरोगी नातेसंबंधांसाठी संवाद आवश्यक आहे. आपल्या आयुष्यातील लोकांशी मोकळेपणाने आणि प्रामाणिकपणे बोलणे आपल्याला माहिती शेअर करण्यास, शिकण्यास, प्रतिसाद देण्यास आणि कायमस्वरूपी संबंध निर्माण करण्यास मदत करते. मित्र …
विवाह पश्चात समुपदेशन किती फायद्याचे असते या विषयी अनेकांना शंका आहे. जोडपे त्यांच्या नात्यासाठी व्यावसायिक समुपदेशन घेऊ शकतात अशी अनेक कारणे आहेत. विवाह समुपदेशन आणि जोडप्यांची थेरपी लवकर सुरू केली तर ती खूप प्रभावी ठरते. जोडपे का वादावादी करतात याची अनेक कारणे आहेत. १. लहान वयात लग्न करणे, २. घटस्फोटित पालक असणे किंवा ३. कमी …
काही लोक विशेषतः रात्री उदास वाटते म्हणून समुपदेशन साठी धाव घेताना दिसतात. सर्वात सामान्य मूड विकारांपैकी एक म्हणून, उदासीनता/नैराश्य कोणालाही, कोणत्याही वयात, कोणत्याही वेळी विकसित होऊ शकते. यामुळे निद्रानाश, चिंता, एकटेपणाची भावना आणि निराशा होऊ शकते. मोठ्या प्रमाणावर होणाऱ्या नैराश्यामुळे आपल्या मूडमध्ये आणि दैनंदिन कामांमध्ये व्यत्यय आणणारी गंभीर लक्षणे उद्भवतात. आपणास यापैकी अनेक लक्षणे दिवसभरात, …
आपल्या कौशल्यांचा एक घटक असा आहे ज्याकडे आपण पुरेसे लक्ष देऊ शकत नाही. आपल्या प्रत्येक प्रभावी क्रिया-प्रतिक्रियांचा तो पाया आहे, हा घटक म्हणजे खंबीरपणा. कित्येक क्लाएंटबरोबर बोलताना त्यांना “मी खंबीर भूमिका नाही घेऊ शकत” हा विषय नेहमी होतो. त्यावर काय केले पाहिजे हे प्रश्न नेहमीचेच. खंबीरपणा म्हणजे अविचारी आक्रमकता आणि नकारात्मक निष्क्रियता यांचा सुवर्णमध्य आहे. …