Cheers to mental health
एका शाळेतील ‘न ऐकणाऱ्या’ मुलाची आई वैतागून समुपदेशन घेताना बोलली की, ‘‘ कुजकटपणे बोलणाऱ्या नवऱ्याशी मी एकवेळ जुळवून घेऊ शकते. या मुलापुढे मात्र हात टेकले. त्याच्याशी कसं वागावं तेच कळत नाही.” अशा केसेस आता काउन्सिलिंग सायकोलोजिस्ट कडे पहिल्यापेक्षा जास्त वाढत आहेत. पालकांना मुलांच्या वाढत्या वयातील वेगवेगळ्या टप्प्यांवरील समस्यांची जाण असेल, तर त्यांना मुलांना हाताळणे सोपे …
समस्या सोडविताना समुपदेशक कसा काम करतो हा प्रश्न एका शालेय विद्यार्थ्याने विचारला. त्याला विस्तृत माहिती देताना काही तथ्य सांगितली. अशा विद्यार्थ्यांसारखेच प्रश्न साधारण व्यक्तींना पडणं स्वाभाविक आहे. माझ्याकडे येणाऱ्या समस्याग्रस्त व्यक्तींचे मी सर्वसाधारण तीन गटांत वर्गीकरण करतो: १. पहिल्या गटातील व्यक्तींना आपल्याला काहीतरी समस्या आहे हे जाणवत असते, मात्र ती नेटकेपणाने त्यांना मांडता अथवा व्यक्त …
आजकल अनेक विद्यार्थी एक वेगळ्या मनः स्थितीत आढळतात. कोव्हिड पश्चात पालक बदलत गेले, त्यांचे वागणे बोलणे, संगोपनाची पद्धत बदलली असे अनेक उदाहरणं दाखवून जातात. त्याचबरोबर मुलांची मानसिकता बदलली. त्यांचे अकलनिय वर्तन पालकांच्या डोक्यात येईनासे झाले. मुलं आणि पालक सध्या याच कारणास्तव समुपदेशन घेताना दिसतात. मग नेमका प्रश्न कुठून सुरू होतो? बालमनावर आई-वडिलांच्या शिकवणी-संस्कारांचा, प्रेमाचा, रागावण्याचा …
‘सगळं आहे घरात, पण सुख मात्र नाही’ असं म्हणत दुःखाला जवळ करणारी माणसं पहिली की आयुष्यात एक नकळत पोकळी तयार व्हायला लागते, असं म्हणणारी अनेक माणसं आजकाल समुपदेशन घेण्यासाठी सायकॉलॉजीस्ट मित्रांना भेटून जात आहेत. मानसशास्त्रीय समुपदेशक म्हणून डोक्याला ताप करून घ्यायचा की कुंपणावर बसून पाहत राहायचं हा यक्षप्रश्न नक्कीच आहे. आज, प्रत्येकाला स्वतःची जाणीव किंवा …
“आजकाल फक्त पाहत राहायचं आणि अप्रिय गोष्टींना सहन करण्या शिवाय पर्याय नाही” असं म्हणत साठीतील मॅडम समुपदेशन साठी आल्या होत्या. त्यांना शांत करता करता मनात अनेक विचार डोकावून गेले. सध्याच्या गतिमान आणि तीव्र स्पर्धेच्या काळात दैनंदिन जीवन जगताना ताणतणावांना, संघर्षाला तोंड देताना अनेकांची ‘मनःस्वास्थ्य’ शब्दाशी फारकत होताना दिसते. मनाप्रमाणे गोष्ट झाली नाही किंवा अपेक्षाभंग झाला …
एक तरुण व्यक्ती, आयुष्यात मला काहीच मिळालं नाही म्हणून नैराश्याच्या गर्तेत होरपळून जाऊन समुपदेशन घेण्यास मागील आठवड्यात येऊन गेला. त्याला एक प्रश्न विचारला की तूला खरंच काय हवं? हे उत्तर त्याचं स्पष्ट नव्हतं. नसेल तर जे हवं ते मिळणार कसं हा माझा त्याला प्रतिप्रश्न होता. अडचण ही आहे की आपल्यापैकी पुष्कळ जणांना स्वत:च्या आकांक्षांची फारशी …
घरगुती अत्याचाराबाबत समुपदेशन घेणाऱ्या व्यक्तींची संख्या वाढत आहे. घरगुती अत्याचार, ज्याला कौटुंबिक हिंसा किंवा कौटुंबिक शोषण असेही म्हटले जाते, हा आपल्या वागणुकीचा एक प्रकार आहे ज्याचा वापर कुटुंबातील सदस्याला दुखापत करण्यासाठी, दहशत निर्माण करण्यासाठी, नियंत्रण मिळविण्यासाठी केला जातो. अर्थात ज्याच्यावर अत्याचार होतो तो पुरुष किंवा स्त्री कुणीही असू शकते. त्याची व्याप्तीही वेगळी असते. अलीकडेच परिसरात …
आत्महत्येची कल्पना समजून घेणे अतिशय महत्त्वाचं आहे. जर तुम्हाला कधी जीवन संपवण्यासारखे वाटले असेल तर तुम्ही जगात एकटे नाही आहात. काही आरोग्यविषयक परिस्थिती, अनपेक्षित घटना, दीर्घकाळ त्रास होणे किंवा एखाद्या व्यक्तीला आत्महत्येची भावना येण्याची काही कारणे असू शकतात. तुम्हाला हवं तसे आयुष्य घडले नाही असे वाटणे किंवा अनुभवणे हाही प्रामुख्याने आत्मघातास कारणीभूत घटक असू शकतो. …
शाळेतील एका डॉक्टर मित्राने आत्महत्या केली आणि मग चर्चेला उधाण आले की असं का होतं. दररोज कुणी ना कुणीतरी शेजारी, गावात, शहरात आत्महत्या करतय. हसतमुख माणूस अचानक आत्महत्या करून जातो अशी अनेक उदाहरणे आहेत. एखाद्या मित्राला, कुटुंबातील सदस्याला किंवा सेलिब्रिटीला आत्महत्या करण्यास कशामुळे प्रवृत्त केले गेले याची कल्पना करणे कठीण असते. अनेकदा कोणतीही स्पष्ट चेतावणी …
विवाह पश्चात समुपदेशन किती फायद्याचे असते या विषयी अनेकांना शंका आहे. जोडपे त्यांच्या नात्यासाठी व्यावसायिक समुपदेशन घेऊ शकतात अशी अनेक कारणे आहेत. विवाह समुपदेशन आणि जोडप्यांची थेरपी लवकर सुरू केली तर ती खूप प्रभावी ठरते. जोडपे का वादावादी करतात याची अनेक कारणे आहेत. १. लहान वयात लग्न करणे, २. घटस्फोटित पालक असणे किंवा ३. कमी …