August 2020

मानसशास्त्र आणि उपयोग

काल व्यवसाय मार्गदर्शन करताना विद्यार्थ्यांना मानसशास्त्र विषयी चर्चा केली. त्यांना सांगितलं की मानसशास्त्रज्ञ अनेक प्रकारचे असतात व ते मनुष्य कसे व कशावर काम करतात याचा अभ्यास करतात. काही मानसशास्त्रज्ञ ग्लोबल वार्मिंगचा वेग कमी करण्यासाठी मदत करणारे मार्ग शोधत आले आहेत. मला वाटले की याची माहिती आपण सर्वांना दिली पाहिजे. काही खास क्षेत्र आणि त्यामध्ये समाविष्ट …

मानसशास्त्र आणि उपयोग Read More »

नाकारण्याची भीती

नाकारण्याची भीती ही एक मोठी भीती आहे ज्याचे आपल्या आयुष्यावर दूरगामी परिणाम होतात. मागील आठवड्यात चार केसेस आल्या व त्यात हीच चर्चा की आम्हाला कुणीतरी रिजेक्ट केले, किंवा मी कुणालातरी नकार दिलाय. आता नकार पचवणं हे देखील आपल्या जीवनाचं विभिन्न अंग आहे. नाकारण्याची भीती आपल्यात एक पोकळी निर्माण करते. नाकारण्याच्या भीतीचे परिणाम आपल्यात कुठे व …

नाकारण्याची भीती Read More »

भीती बरोबर जगणं

जेंव्हा मित्राने त्याच्या काळजीचे कारण सांगितलं तेंव्हा हसायला आलं. आजकाल केस गळती हे नवीन भीतीचं कारण होतं. किंबहुना फक्त केसच नाही तर अशा अनेक प्रकारच्या भीतीचा (फोबिया) सामना आपण रोज कळत नकळत करत असतो. त्याबाबत काही बोलतात तर काही नेहमीचे आहे म्हणून विचार करत नाहीत. जवळपास १०% लोक या भितीपायी जगभरात आजारी पडतात, हा त्रास …

भीती बरोबर जगणं Read More »

अस्तित्वाची चिंता आणि काळजी

अनिल रोजच्या नवनवीन प्रश्नांना तोंड देता देता नाकीनऊ आला होता. एक संपला की दुसरा प्रश्न रोज समोर, म्हणून समुपदेशन घेण्यासाठी येऊन गेला. आपले आजचे अस्थित्व हे रोजच्या व्यवहारात चालू असलेल्या घडामोडींवर आधारित असते. आपण कितीही ठरवले तरी काहीना काही अडचणी येत असतात ज्या आपल्याला सुखाने जगू देत नाहीत. काही गोष्टी ज्या आपण बाजूला नाही करू …

अस्तित्वाची चिंता आणि काळजी Read More »

आपली वर्तणूक आणि आपण

आपली वैचारिक अपरिपक्वता कित्येकदा आपल्या वागण्यातून दिसून येते. घरात, ऑफिसमध्ये, कुठेही आपल्याला अशा व्यक्ती दिसतात ज्या त्यांच्या वर्तनातून काहीतरी वेगळेपण सिद्ध करतात. या वागणुकीचा सभोवतालच्या वातावरणावर परिणाम होत असतो. काल एक मित्र सांगत होता घर बदलायच आहे कारण मुलं घरात शिव्या द्यायला लागलेत. मग या ठिकाणी दोन वेगवेगळ्या गोष्टी परस्पर संबंध दाखवतात, समाज आपल्यात बदल …

आपली वर्तणूक आणि आपण Read More »

वैवाहिक जीवन आणि एकतर्फी प्रयत्न

प्रत्येक वैवाहिक संबंध महत्वाचे आणि वेगळे असतात. परंतु, जीवन जगताना काही लक्षणं सांगतात की विवाहात गंभीर समस्या आहेत. संदीप आणि सुनीता या चिंतेने ग्रासले होते व त्यांच्या मधील तणाव स्पष्ट दिसत होता. त्यांच्याशी बोलून काही टेस्ट घेतल्या की नेमकं काय चुकतंय. दोघानाही आपण चुकतोय याची जाणीव पण स्वतःमध्ये बदल करायला तयार नाहीत. विवाह संबंधात व्यत्यय …

वैवाहिक जीवन आणि एकतर्फी प्रयत्न Read More »

संभाषण व मानसिकता

संभाषण योग्य पद्धतीने कसे करावे याबाबत बऱ्याच जणांना अडचणी येतात. मुलं असोत की तरुण, वृध्द, कित्येकजण यावर उपाय शोधण्यासाठी माझ्याशी बोलली. उपाय कुणालाही सुचेल, परंतु हे असे का होते, ते शोधले की उत्तरं पटकन मिळतात. अशा कुठल्या चुका आपण करतो? ज्याणेकरून आपला संवाद व्यवस्थित होत नाही…. १. न ऐकणे. अशा व्यक्तींशी बोलणारा काय बोलणार? २. …

संभाषण व मानसिकता Read More »

आतल्या मनाची माणसे

अंतर्मुख व्यक्ती कित्येकदा बोलत नाहीत म्हणून त्यांना चुकीचं समजलं जातं आणि त्यामुळे या व्यक्ती इतरांपासून दूर राहतात. अशाच एका अंतर्मुख व्यक्तीबरोबर आज बोलणं झालं आणि त्याच्यावरती असणाऱ्या मानसिक तणावामुळे पुढे काय करावं याबाबत मार्गदर्शन केले. अंतर्मुख व्यक्ती अनेकदा मानसिक स्वास्थ्य गमावून बसतात. वास्तविक ही एक आपल्या व्यक्तिमत्वाची ओळख असते आणि एक नॉर्मल गोष्ट आहे. काय …

आतल्या मनाची माणसे Read More »

वाचन आणि मानसिक स्वास्थ

  वाचनातून आता काही फायदा होत नाही म्हणून एका वेबीनार वर चर्चा झाली. तेंव्हा मी स्पष्टपणे सांगितले की आपले मन तरूण आणि मेंदूला निरोगी ठेवायचे असेल तर वाचन हा एक चांगला उपाय आहे. पुस्तके वाचल्याने गिटार वाजवण्याबरोबरच आपल्या शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यास फायदा होतो आणि हे फायदे आयुष्यभर टिकू शकतात. वाचनामुळे आपल्यात काय बदल होतात?- …

वाचन आणि मानसिक स्वास्थ Read More »

नकाराची सकारात्मकता

नकार पचवणं ही एक कला आहे असं एक मित्र सांगत होता. मग त्याने ते आम्हाला समजावुन सांगीतलं की खरंच किती सोपे आहे. अर्थात मला हे नवीन नव्हत, पठ्याला खूप नाकारून सुध्दा शेवटी लग्नासाठी पोरगी पटली होती. याला आयुष्यात बऱ्याचदा नकार पाचवावा लागला होता तरीसुद्धा त्याला आम्ही डिप्रेशन मध्ये गेलेलं पाहिलं नव्हतं. कसं त्याने ते हॅण्डल …

नकाराची सकारात्मकता Read More »